Πανελλήνιες 2018: Πως θα ενισχύσουμε την υγεία των υποψηφίων
Γράφει ο ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΨΥΧΑΡΑΚΗΣ*
Πρεμιέρα την Παρασκευή 8 Ιουνίου 2018 για τους υποψηφίους των Ημερήσιων και Εσπερινών Γενικών Λυκείων και οι υποψήφιοι ήδη βρίσκονται στην τελική ευθεία για αυτήν την πολύ σημαντική «δοκιμασία», που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την επαγγελματική σας σταδιοδρομία. Είναι σημαντικό, τόσο τα παιδιά όσο και οι γονείς να θυμούνται ότι οι Πανελλήνιες εξετάσεις δεν κάνουν τίποτα παραπάνω από το να οριοθετούν το άμεσο και σχετικά βραχυπρόθεσμο μέλλον του παιδιού. Οι πανελλήνιες είναι μέσο και όχι αυτοσκοπός. Είναι σημαντικές, αλλά όχι κρίσιμες.
Και όσο και αν αυτό για τις Πανελλήνιες εξετάσεις το τονίζουμε καθημερινά στα παιδιά, συνήθως ξεχνάμε να το τονίσουμε στους γονείς. Με τις πανελλήνιες τα παιδιά βιώνουν αυξημένο στρες και αυτό τα κάνει ευερέθιστα, προκαλεί αϋπνίες και μειωμένη όρεξη, ενώ είναι σχεδόν φυσιολογικό να υπάρξουν και κάποια μεμονωμένα συμπτώματα κατάθλιψης. Πονοκέφαλοι και πόνοι στο στομάχι μπορεί επίσης να σχετίζονται με το άγχος. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να υποστηρίξουμε τους υποψηφίους σε όλα τα επίπεδα ξεκινώντας από τη διατροφή και τον ύπνο και να επεκταθούμε στην ψυχολογία και την κοινωνικότητα.
Υπό αυτό το πρίσμα δώστε προσοχή σε μερικές απλές αλλά πολύ σημαντικές οδηγίες που μπορείτε να κάνετε ως γονείς, προκειμένου να βοηθήσετε εμπράκτως τον υποψήφιο πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από τις πανελλήνιες εξετάσεις:
- Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας τρώει καλά
Μια ισορροπημένη διατροφή είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του παιδιού σας και μπορεί να το βοηθήσει να αισθάνεται καλά κατά τη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου. Ένα βασικό πλαίσιο συστάσεων θα μπορούσε να επικεντρωθεί ο γονιός είναι το παρακάτω:
- Αποφεύγετε τα βαριά και λιπαρά γεύματα. Δυσχεραίνουν την πέψη, συγκεντρώνουν το αίμα στο στομάχι και οι εγκεφαλικές λειτουργίες επιβραδύνονται.
- Πολλά και μικρά γεύματα βοηθούν στη διατήρηση των σταθερών επιπέδων γλυκόζης, τη βασική πηγή ενέργειας του εγκέφαλου. Φρούτα, χυμοί και ξηροί καρποί συνιστούν εύκολες κι έξυπνες λύσεις για ενδιάμεσα σνακ.
- Φροντίζετε ο υποψήφιος να καταναλώνει καθημερινά το πρωινό του, προκειμένου να πάρει την ενέργεια που χρειάζεστε.
- Να προτιμάτε ελαφρύ γεύμα το βράδυ για να κοιμάται ποιοτικά. Άλλωστε, ο καλός ύπνος αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της ξεκούρασης και της καλής απόδοσης.
Εκτός όμως από αυτές τις βασικές αρχές σωστής διατροφής, υπάρχουν και άλλα μυστικά που μπορεί να φανούν χρήσιμα. Σύγχρονες έρευνες έχουν προσδιορίσει ορισμένα συστατικά που φαίνεται να συνεπικουρούν στην καλύτερη πνευματική απόδοση.
Οι βιταμίνες που έχουν μελετηθεί περισσότερο για τη σχέση τους με την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, καθώς και τη λειτουργία του εγκεφάλου, είναι οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Η θειαμίνη (σπαράγγια, αρακάς, πέστροφα, φασόλια), η ριβοφλαβίνη (μανιτάρια, αυγά, μπρόκολο, σουσάμι), η νιασίνη (τόνος, κοτόπουλο, ηλιόσποροι), το φολικό οξύ (φασόλια, φακές, μπρόκολο) και η Β12 (συκώτι, αυγά, γάλα, κόκκινο κρέας) είναι μερικές από τις σημαντικότερες της ομάδας αυτής. Παράλληλα, οι μελέτες έχουν δείξει ότι η πρόσληψή τους συμβάλλει αποφασιστικά στη βελτίωση της απόδοσης, ενώ η χαμηλή συγκέντρωσή τους συνδέεται με προβλήματα που αφορούν σε εγκεφαλικές λειτουργίες καθώς και μειωμένη απομνημονευτική ικανότητα. Η επαρκής πρόσληψη βιταμινών Β12, φολικού οξέος και θειαμίνης μέσω μιας ισορροπημένης διατροφής, φαίνεται να είναι ευεργετική στην απομνημονευτική μας ικανότητα, ενώ παράλληλα μειώνει τα επίπεδα ομοκυστεΐνης στο αίμα [1], η οποία επηρεάζει την εμφάνιση των συμπτωμάτων της αμνησίας
- Βοηθήστε το παιδί σας να κοιμηθεί καλά
Ο καλός ύπνος θα βελτιώσει τη σκέψη και τη συγκέντρωση. Οι περισσότεροι έφηβοι χρειάζονται μεταξύ 8 και 10 ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Αφήστε τα παιδιά να χαλαρώσουν για μισή με μία ώρα μετά το τέλος της μελέτης, βλέποντας τηλεόραση ή χρησιμοποιώντας τον υπολογιστή προτού πέσουν για ύπνο, για να χαλαρώσουν λίγο από τις έντονες σκέψεις. Το υπερβολικό διάβασμα “της τελευταία στιγμής” τη νύχτα πριν από την εξέταση είναι συνήθως κακή ιδέα. Ο ύπνος θα ωφελήσει το παιδί πολύ περισσότερο από λίγες ώρες πανικόβλητης μελέτης της τελευταίας στιγμής.
- Συζητήστε με το παιδί για το άγχος στις εξετάσεις
Υπενθυμίστε στο παιδί σας ότι άγχος είναι φυσιολογικό. Η νευρικότητα είναι μια φυσική αντίδραση στις εξετάσεις. Το κλειδί είναι να το βοηθήσετε να ελέγξει αυτή τη νευρικότητά του. Το να έχει το παιδί κάποιον να μιλήσει ανοιχτά και ειλικρινά για τις δυσκολίες των μαθημάτων, χωρίς να φοβάται ότι θα γίνει αποδέκτης κριτικής, μπορεί να το βοηθήσει πολύ. Η υποστήριξη από έναν γονέα, καθηγητή, ή το διάβασμα μαζί με φίλους μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να μοιραστούν τις ανησυχίες τους και να διατηρήσουν μια πιο σωστή προοπτική στα πράγματα.
- Μην προσθέτετε επιπλέον άγχος την τελευταία στιγμή
Τα περισσότερα παιδιά αισθάνονται την μέγιστη ψυχολογική πίεση λίγο πριν ξεκινήσουν από το σπίτι για να πάνε για εξετάσεις. Πριν φύγουν προσπαθήστε να είστε καθησυχαστικοί και θετικοί. Σιγουρευτείτε ότι ξέρουν ότι σε περίπτωση μη επιτυχίας δεν είναι το τέλος του κόσμου, και ότι, αν τα πράγματα δεν πάνε καλά, μπορεί να είναι σε θέση να ξαναδοκιμάσουν ή να έχουν άλλες εναλλακτικές. Μετά από κάθε εξέταση, ενθαρρύνετε το παιδί σας να μιλήσει μαζί σας. Στη συνέχεια, βοηθήστε το να επικεντρωθεί στο επόμενο τεστ, αντί ρίξετε το βάρος σε πράγματα που δεν μπορούν να αλλάξουν.
Με δύναμη και αισιοδοξία, οι μαθητές θα ολοκληρώσουν επιτυχώς την προσπάθεια που έχουν αρχίσει από καιρό. Οι πανελλήνιες εξετάσεις είναι μία από τις πολλές “μάχες” που θα δώσετουν στη ζωή τους αλλά και η αφετηρία για οριοθέτηση νέων στόχων και το ξεκίνημα νέων προσπαθειών. Σίγουρα είναι μια σημαντική ευκαιρία για όλους αλλά σίγουρα όχι η μοναδική.
Καλή επιτυχία σε όλους!
*Δρ. ΨΥΧΑΡΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ M.D. Ph.D.
