Πόνος στον αυχένα και μούδιασμα στα άκρα: Πότε να ανησυχήσουμε;

Όταν έχουμε έναν πόνο ή σύμπτωμα (μούδιασμα / αδυναμία) το οποίο ξεκινάει από τον αυχένα και ταξιδεύει στα χέρια ή τα πόδια μας είναι πολύ πιθανό να υπάρχει κάποια βλάβη στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Η σωστή τακτική σε μια τέτοια περίπτωση είναι να γίνεται απεικόνιση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης κατά προτίμηση με μαγνητική τομογραφία. Ο στόχος είναι να επιβεβαιωθούν ή να αποκλειστούν προβλήματα τα οποία μπορεί να πιέζουν τα νεύρα που εξέρχονται από τον νωτιαίο μυελό ή ακόμη και τον ίδιο τον νωτιαίο μυελό.

Παθολογία του αυχένα και η σημασία του νωτιαίου μυελού

Η ουσιώδης διαφορά της παθολογίας του αυχένα (του λαιμού μας) και της παθολογίας της κατώτερης μοίρας σπονδυλικής στήλης (της μέσης μας) είναι ότι ο αυχένας φιλοξενεί τον νωτιαίο μυελό. Ο νωτιαίος μυελός είναι ένα κομβικό όργανο του ανθρώπου με την έννοια ότι δεν ελέγχει απλά τα νεύρα που βγαίνουν από μία συγκεκριμένη περιοχή όπως γίνεται στην οσφυϊκή μοίρα. Ελέγχει όλο το σώμα από κάθε σημείο του προς τα κάτω. «Με λίγα λόγια αν έχουμε ένα πρόβλημα στη μέση του λαιμού μας, αυτό το πρόβλημα ενδέχεται να προκαλέσει δυσλειτουργία σε όλο το σώμα μας από αυτό το σημείο στο λαιμό και κάτω, δηλαδή και στα χέρια και στα πόδια μας ή ακόμα και στην αναπνοή μας.

Το παραπάνω στοιχείο καθιστά την παθολογία του αυχένα πάρα πολύ σημαντική. 

Πρέπει όλοι οι ασθενείς να γνωρίζουν ότι σε περίπτωση που νιώθουν κάποια ενόχληση στον αυχένα η οποία ταξιδεύει στα χέρια ή και στα πόδια, θα πρέπει πάντα να γίνεται διερεύνηση. Η μαγνητική τομογραφία αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, είναι ένα απαραίτητο βήμα σε περίπτωση που υποψιαζόμαστε κάποια παθολογία του αυχένα», εξηγεί ο κ. Αλέξανδρος Μπλιώνας, Νευροχειρουργός, Επιστημονικός συνεργάτης Metropolitan General.

Άλλη μία σημαντική διαφορά μεταξύ αυχένα και οσφυϊκής μοίρας, είναι η ταχύτητα με την οποία θα πρέπει να γίνει η αντιμετώπιση. Όταν έχουμε μία ενόχληση στο πόδι από ένα πρόβλημα στη μέση μπορούμε να περιμένουμε, να χρησιμοποιήσουμε συντηρητικά μέσα και να δούμε πως θα πάει. 

Στον αυχένα όμως εφόσον δούμε ότι έχει επηρεαστεί η λειτουργία του νωτιαίου μυελού, δηλαδή έχουμε μουδιάσματα σε χέρια και σε πόδια μαζί με αδυναμία, σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε την κατάσταση πιο άμεσα και πιο δραστικά. Οι συνέπειες αν αγνοήσουμε ένα τέτοιο πρόβλημα μπορεί να είναι ακόμα και παράλυση. Επομένως είναι σημαντικό σε περίπτωση που υπάρχουν συμπτώματα να γίνεται πάντα εκτίμηση από νευροχειρουργό και να γίνονται οι απαραίτητες εξετάσεις ώστε να μπορούμε να προχωρήσουμε γρηγορότερα στην κατάλληλη αντιμετώπιση.

Θεραπευτικές επιλογές

Μια νευροχειρουργική βλάβη (βλάβη η οποία χρήζει αντιμετώπισης από νευροχειρουργό) στον αυχένα μπορεί να αντιστοιχεί, σε κάποιο δίσκο ο οποίος πιέζει το νωτιαίο μυελό, ή σε κάποια υπερτροφία (κοινώς κάποιο φούσκωμα) των συνδέσμων ή των οστών που πιέζει το νωτιαίο μυελό. Η πίεση αυτή μπορεί να επηρεάσει και τα νεύρα τα οποία εξέρχονται από αυτόν, τα οποία ελέγχουν κυρίως τα χέρια μας. 

Οι λύσεις περιλαμβάνουν αρχικά όπως και στη μέση μας συντηρητική αγωγή με φάρμακα, παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη. Η διαφορά όμως είναι ότι σε περίπτωση που υπάρχει συμπτωματολογία που υποδεικνύει βλάβη του νωτιαίου μυελού όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, προχωράμε κατευθείαν σε χειρουργική αποσυμπίεση για τη διάσωση του νωτιαίου μυελού.

Οι επισκληρίδιες ενέσεις στον αυχένα παίζουν πολύ μικρότερο ρόλο από ό,τι στα προβλήματα στη μέση μας, και ένας από τους βασικούς λόγους που συμβαίνει αυτό είναι ο κίνδυνος τραυματισμού του νωτιαίου μυελού κατά τη διάρκεια μιας ένεσης αλλά και επίσης ο κίνδυνος του να αφήσουμε μία βλάβη του νωτιαίου μυελού να εξελίσσεται με τις ανάλογες συνέπειες.

Τα όπλα σε περίπτωση που υπάρχει βλάβη του νωτιαίου μυελού, η οποία όπως αναφέραμε εκδηλώνεται με μουδιάσματα και αδυναμία σε χέρια και σε πόδια συνήθως σε συνδυασμό με κάποιες ενοχλήσεις στο λαιμό μας, είναι αρκετά περιορισμένα.

Χειρουργική αντιμετώπιση

«Χειρουργικές λύσεις στον αυχένα μας υπάρχουν κατά βάση δύο, η αποσυμπίεση από μπροστά και η αποσυμπίεση από πίσω. Και στις δύο περιπτώσεις με ειδικά εργαλεία αφαιρούμε τα οστά, τους συνδέσμους και τους δίσκους που προκαλούν πίεση επί του νωτιαίου μυελού είτε με τομή στο πίσω μέρος του λαιμού μας ή με τομή στο πρόσθιο μέρος του λαιμού μας», προσθέτει ο ιατρός.

Οι ουσιαστικές διαφορές μεταξύ των δύο τεχνικών έχουν να κάνουν με την αποτελεσματικότητα της κάθε τεχνικής ανάλογα με το πόσο βαρύ είναι το πρόβλημα. Όταν ο αυχένας έχει επηρεαστεί σε πολλαπλά επίπεδα, δηλαδή σε ένα μεγάλο ποσοστό του ύψους του, η καλύτερη λύση συνήθως είναι το χειρουργείο από πίσω. Από την άλλη όταν δεν έχουν επηρεαστεί πολλά επίπεδα αλλά το ποσοστό της στένωσης δηλαδή το πόσο πολύ έχει στενέψει ο χώρος που ταξιδεύει ο νωτιαίος μυελός είναι πολύ μεγάλο, τότε καλύτερη λύση θεωρείται το χειρουργείο από μπροστά.

Επιπλέον υπάρχει μία πληθώρα παραγόντων που επηρεάζει αυτήν την απόφαση, αλλά σε κάθε περίπτωση γίνεται μία μικρή τομή είτε στο πρόσθιο μέρος του αυχένα είτε στο οπίσθιο μέρος του αυχένα και μέσα από αυτήν την τομή περνάνε τα ειδικά εργαλεία με τα οποία αφαιρούνται οστά, δίσκοι και σύνδεσμοι τα οποία πιέζουν τις νευρικές δομές.

Όταν γίνεται από μπροστά το χειρουργείο χρειάζονται πάντα υλικά, πρέπει δηλαδή στο σημείο που θα έχουμε επέμβει να μπει ένα συγκεκριμένο υλικό για να στηρίξει τους σπονδύλους.

Όταν γίνεται το χειρουργείο από πίσω δεν είναι πάντα απαραίτητο αυτό, είναι όμως απαραίτητο όταν χειρουργηθούν πάρα πολλά επίπεδα και όταν υπάρχει περίπτωση ο ασθενής να παρουσιάσει αστάθεια μετά το χειρουργείο. Με τον όρο αστάθεια εννοούμε να μετακινούνται οι σπόνδυλοι μεταξύ τους και να αλλάζει η φυσιολογική τους ανατομική σχέση, κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε έντονους πόνους και συμπτώματα στον ασθενή.

Είναι ασφαλές να αποφύγουμε το χειρουργείο;

Σαν ασθενείς αυτό που θα πρέπει να ξέρουμε είναι ότι οι πόνοι στον αυχένα οι οποίοι συνοδεύονται από πόνους στα χέρια ή στα πόδια, ή συμπτώματα στον αυχένα (μουδιάσματα, αδυναμία) που συνοδεύονται από συμπτώματα στα χέρια και στα πόδια ταυτόχρονα, πρέπει πάντα να μας κινούν την προσοχή και πρέπει πάντα να τα ψάχνουμε. 

Το αποτέλεσμα, εάν αγνοήσουμε κάποια σοβαρή παθολογία του αυχένα μας, μπορεί είναι εξαιρετικά δυσάρεστο.

Το άλλο βασικό στοιχείο που πρέπει να ξέρει κάθε ασθενής είναι ότι η παθολογία του αυχένα αντιμετωπίζεται αρκετά συχνότερα χειρουργικά, χρειάζεται αρκετά συχνότερα πιο άμεση αντιμετώπιση, και απαντάει αρκετά λιγότερο στη συντηρητική αγωγή καθιστώντας τον ρόλο της συντηρητικής αγωγής πιο περιορισμένο σε αυτές τις παθολογίες.

«Επομένως στη συχνή ερώτηση εάν μπορώ να αποφύγω το χειρουργείο όταν έχω έναν πόνο η σύμπτωμα νευροχειρουργικής αιτιολογίας στον αυχένα σε συνδυασμό με πόνο / σύμπτωμα στα χέρια ή στα πόδια, είναι ότι αρκετά συχνά δεν γίνεται να το αποφύγω, και δεν πρέπει να το αποφύγω. Αν τα συμπτώματα περιορίζονται σε καθαρό πόνο τότε ναι, μπορώ να το αποφύγω απλά τα όπλα για την αντιμετώπιση αυτού του πόνου είναι αρκετά περιορισμένα.

Συμπερασματικά λοιπόν, όταν έχουμε κάποιο πρόβλημα στον αυχένα που συνοδεύεται από πόνο ή συμπτώματα στα χέρια στα πόδια και στο λαιμό μας, θα πρέπει πάντα να κάνουμε μαγνητική ώστε να επιβεβαιώσουμε ή να αποκλείσουμε κάποια παθολογία της αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης και να μας εξετάζει πάντα νευροχειρουργός. 

Σε περίπτωση που υπάρχει νευροχειρουργική παθολογία που πιέζει και προκαλεί συμπτώματα μουδιάσματος ή αδυναμίας στα χέρια και στα πόδια πρέπει πάντα να αντιμετωπίζεται χειρουργικά. Η συντηρητική αγωγή έχει ρόλο όταν ο ασθενής έχει απλά πόνο, έχει όμως μέτρια αποτελεσματικότητα και ο ρόλος των εναλλακτικών τεχνικών όπως οι επισκληρίδιες ενέσεις είναι εξαιρετικά περιορισμένος», καταλήγει ο κ. Μπλιώνας.