Απορρίμματα: Ανακύκλωση, ανάκτηση ενέργειας, μηδενική ταφή – Καιρός οι άνθρακες να γίνουν θησαυρός!
Του Χάρη Μαμουλάκη*
Για τη Δημοτική Αρχή Ηρακλείου, το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων τέθηκε από την πρώτη ημέρα της θητείας της, σε απόλυτη προτεραιότητα.
Με βασικούς στόχους του ειδικού σχεδιασμού, την μείωση του κόστους διαχείρισης και κατ’ επέκταση των αντίστοιχων δημοτικών τελών, την προστασία του περιβάλλοντος και την αξιοποίηση – αντί της ταφής – των «σκουπιδιών», μελετήσαμε, δουλέψαμε και εκπονήσαμε ένα σχέδιο που μπορεί να μετατρέψει το Ηράκλειο σε πόλη – μοντέλο για την χώρα μας.
Είδαμε πετυχημένα παραδείγματα διαχείρισης άλλων δήμων της Ελλάδας και του εξωτερικού, αναλύσαμε τα ιδιαίτερα τοπικά δεδομένα και με άξονα το 3πτυχο Οικονομία – Αειφορία – Εκσυγχρονισμός, παρουσιάσαμε ένα σχέδιο ορθολογικό, με αναπτυξιακό χαρακτήρα και δυνατότητα άμεσης εφαρμογής.
Αποφύγαμε την λογική των φαραωνικών έργων, λάβαμε υπόψιν τον εθνικό σχεδιασμό, δεν μπήκαμε στην μικροπολιτική λογική των «ισορροπιών» που τόσο έχει ταλαιπωρήσει τη χώρα μας και παρουσιάζουμε ένα σχέδιο το οποίο:
- Έχει ορίζοντα 20ετίας.
- Δίνει πλήρη απόσβεση σε 7 χρόνια.
- Μπορεί να επεκταθεί και να διαχειριστεί μεγαλύτερα ρεύματα αποβλήτων.
- Ρίχνει το κόστος κατασκευής σχεδόν στο ήμισυ σε σχέση με το παλιό σχέδιο.
- Το τέλος εισόδου είναι μηδενικό δεδομένου ότι η μονάδα θα λειτουργεί με ίδιες δυνάμεις.
- Εξοικονομεί ένα μεγάλο ποσό από τη δαπάνη αγοράς καυσίμων, παράγοντας «πράσινα» εναλλακτικά καύσιμα κίνησης.
Αποτέλεσμα των παραπάνω, το να μπορούμε να μιλάμε για πρώτη φορά για μείωση των αντίστοιχων τελών αφού ένα επαχθές χαράτσι που πλήρωναν οι κάτοικοι του Ηρακλείου, θα καταργηθεί.
Με το σχέδιο της Δημοτικής Αρχής Ηρακλείου, τα απορρίμματα παύουν να είναι ο μεγάλος βραχνάς για ένα νησί το οποίο δεν διαθέτει επαρκείς χώρους ταφής (οι υπάρχοντες εξαντλούνται και νέοι δεν υπάρχουν), η κυκλική οικονομία και η αειφορία κάνουν την εμφάνισή τους μέσω της καθολικής διαχείρισης όλων των αστικών, σύμμεικτων, ανακυκλώσιμων και επαγγελματικών (αστικής χρήσεως) απορριμμάτων με κατάληξη όχι πια τον ΧΥΤΑ αλλά:
- Την ενεργειακή εξοικονόμηση.
- Την ανάκτηση αερίων καυσίμων.
- Την ανακύκλωση.
- Την ορθολογική διαχείριση των πόρων με την επιστροφή στη γη του εδαφοβελτιωτικού υλικού που θα παραχθεί.
Δεν ανακαλύψαμε τον τροχό στο Δήμο Ηρακλείου, απλά χρησιμοποιήσαμε όλες τις διαθέσιμες τεχνικές και την ανεπτυγμένη τεχνογνωσία άλλων χωρών, προσαρμοσμένες στις ιδιαιτερότητες ενός νησιού όπως είναι η Κρήτη και ενός Δήμου όπως είναι το Ηράκλειο.
Και προχωράμε και ένα βήμα παρακάτω, προβλέποντας τη διαχείριση αποβλήτων που θα προκύψουν από την εξέλιξη του τρόπο ζωής κατά τις επόμενες δεκαετίες, όπως είναι για παράδειγμα τα «πράσινα απόβλητα» (π.χ. τα φωτοβολταϊκά πάνελ που σε λίγα χρόνια θα αρχίσουν να αντικαθίστανται από τα φ/β πάρκα) για τα οποία υπάρχει ειδικός σχεδιασμός στο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων του Δήμου Ηρακλείου για πρώτη φορά!
Δεν αφορίζουμε το χθες, τουναντίον, το ευχαριστούμε γιατί μας δίδαξε, γιατί πολλά χρόνια τώρα δίνει λύσεις αλλά ήρθε επιτέλους και ο καιρός για να πάμε στο μέλλον. Και το μέλλον, όπως απέδειξε η Δημοτική Αρχή Ηρακλείου, μπορεί και σχεδιάζεται για πρώτη φορά, σε απόλυτη εναρμόνιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της κεντρικής διοίκησης και φυσικά, των Δημοτών.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι παρεμβάσεις μας στη διαδικασία επαναλειτουργίας της Μονάδας Βιοξήρανσης, η οποία για την επόμενη 2ετία θα λειτουργεί με σημαντικές εκπτώσεις προς όφελος του Δήμου μας, ενώ προχωράει και ο σχεδιασμός για την Μονάδα Προεπεξεργασίας Απορριμμάτων, με την σταδιακή μετατροπή της σε Μονάδα Μηχανικής Διαλογής, με σημαντική μείωση του όγκου των προς διάθεση απορριμμάτων και κατά συνέπεια, την εξοικονόμηση πολύτιμων πόρων.
Φυσικά και δεν επαναπαυόμαστε, η διαδικασία άλλωστε είναι δυναμική και εξελίξιμη, συνεχίζουμε να παρακολουθούμε τα νέα δεδομένα και την πρόοδο που παρατηρούνται στον τομέα διεθνώς, με στόχο ο Δήμος Ηρακλείου να μπορέσει να μετατρέψει τα «σκουπίδια» σε μια σημαντική αποθήκη ενέργειας και πόρων με τον ιδανικότερο και πλέον ωφέλιμο για τους Δημότες μας τρόπο.
Ο πολιτισμός και η παιδεία κάθε περιοχής, είναι τομείς άμεσα συνδεδεμένοι – και – με το πώς διαχειρίζονται τα απορρίμματά της. Και ο κάθε σχεδιασμός, είναι αποτελεσματικός όταν εφαρμόζεται σωστά. Χωρίς όμως τους πολίτες, τους κατοίκους αυτής της πόλης, δεν πρόκειται κανένα σχέδιο και καμία δράση να είναι επιτυχής. Η συνεργασία των συμπολιτών μας στις αλλαγές του επόμενου διαστήματος, όπως έγινε και με την ανακύκλωση, θα είναι αυτή που θα δημιουργήσει ένα Ηράκλειο καθαρό, πρωτοπόρο, ένα Ηράκλειο που θα είναι μια σύγχρονη Ευρωπαϊκή πόλη.
Η Κρήτη μας έχει την ευλογία και τη δυνατότητα να πρωταγωνιστήσει στην αειφορία και την κυκλική οικονομία. Και το Ηράκλειο μπορεί και πρέπει να δείξει τον δρόμο…
* Ο Χάρης Μαμουλάκης είναι Αντιδήμαρχος Καθαριότητας, Ανακύκλωσης και Πρασίνου του Δήμου Ηρακλείου