Υπάρχουν χέρια…
Με τους στίχους του τραγουδιού Υπάρχουν χέρια και ένα ζεστό καλωσόρισμα πραγματοποιείται μία φορά την εβδομάδα, εδώ και μήνες, η συνάντηση μεταξύ των επαγγελματιών της υγείας, των εθελοντών και των ατόμων με ειδικές ανάγκες στο τοπικό δημοτικό κατάστημα του Πύργου Μονοφατσίου, στον Δήμο Αρχανών-Αστερουσίων.
Χέρι-χέρι… Έτσι ονομάστηκε το πρόγραμμα που οργάνωσε με απλότητα και σεβασμό η Κοινωνική Υπηρεσία-Γραφείο Πύργου στον Δήμο Αρχανών-Αστερουσίων και αγκάλιασε ανθρώπους με σοβαρά προβλήματα υγείας στην ευρύτερη περιοχή.
Το εγχείρημα φαινόταν δύσκολο, ίσως και μη εφικτό. Υπήρχαν πολλοί λόγοι που θα μπορούσαν να το αποτρέψουν πριν καν ξεκινήσει. Όμως προχώρησε αργά και σταθερά. Και αποδεικνύεται πια, εκ του αποτελέσματος, ότι ακόμα και μια φορά την εβδομάδα είναι αρκετή για να αλλάξουν τα πράγματα.
Βρεθήκαμε, λοιπόν, από βδομάδα σε βδομάδα να έχουμε διανύσει μια πορεία μοναδική. Και συνεχίζουμε…
Κάθε Τετάρτη, από τους παρακείμενους οικισμούς έρχονται στον Πύργο οι φίλοι μας με τα αυτοκίνητα του Βοήθεια στο Σπίτι. Άνθρωποι διαφορετικοί, άγνωστοι μεταξύ τους ως χθες, είναι φίλοι τώρα πια, είμαστε φίλοι, καθώς με τα λεγόμενα του Κικέρωνα: «Η φιλία δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια σύμπνοια σε πράγματα ανθρώπινα και θεϊκά. Είναι σύμπνοια που την τρέφει η στοργή και η καλή προαίρεση». Άνθρωποι διαφόρων ηλικιών, με ποικίλες διαγνωσμένες ειδικές ανάγκες, άνθρωποι που για χρόνια αγνοήθηκαν λόγω κοινωνικών διακρίσεων ή αδυναμιών της οικογένειας, άνθρωποι που έζησαν επί μακρόν στο περιθώριο, σε πλήρη απομόνωση. Με το Χέρι-χέρι ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να αλλάξουν κάποια πράγματα στη ζωή τους, να βγουν έξω, όχι για να δουν τους άλλους, αλλά για να ανακαλύψουν τον εαυτό τους. Και έχουν συντελεστεί εκπληκτικές αλλαγές, αν αναλογιστεί κάποιος την πρότερη μόνιμη και στεγανή κατάσταση. Αυτό που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας και αναγνωρίζουν και οι οικογένειες των φίλων μας είναι θαυμαστό, θεϊκό.
Η ομιλία αρθρώνεται όλο και πιο καθαρά, κάποιες φορές και πιο δυνατά. Το αχνό, αδιόρατο μειδίαμα έχει μετατραπεί σε πλατύ χαμόγελο και γέλιο. Τα μάτια λάμπουν, κοιτώντας τον άλλο, τον κάθε άλλο κι όχι «στο πουθενά χαμένα». Οι αγκαλιές στο καλωσόρισμα και στον αποχωρισμό γίνονται αβίαστα, γιατί έχουν γεννηθεί μέσα στην απλή επιθυμία της ανθρώπινης επαφής. Αλήθεια, πόσοι από εμάς έχουμε ζεστούς εναγκαλισμούς, όταν συναντιόμαστε; Υπάρχουν φίλοι που δεν περιμένουν μέσα στο σπίτι τους το αυτοκίνητο του δήμου αλλά στην αυλή ή στον δρόμο. Η αγωνία και η προσμονή της συνάντησης είναι τεράστια κινητήρια δύναμη, ενώ σε περίπτωση ακύρωσης ή απουσίας μέλους της ομάδας είναι έκδηλη η στενοχώρια.
Οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται κάθε φορά μας αποκαλύπτουν άρρητες επιθυμίες τους. Μουσική, χορός, ζωγραφική, συνομιλία, ανάγκη για κοινωνικότητα, ενεργητικότητα. Θα πουν αυτό που θέλουν χωρίς δεύτερες σκέψεις, σενάρια και καχύποπτα βλέμματα. Έμαθαν να εμπιστεύονται, να ρωτούν, να πράττουν, να διεκδικούν, να σέβονται τον συνομιλητή τους, να βοηθούν αυτοί που ήταν μόνο βοηθούμενοι, να ακούν τις επιθυμίες και τα «θέλω» τους. Σε συζήτηση για δώρο Χριστουγέννων από τους επαγγελματίες υγείας και τους εθελοντές ζήτησαν να πάνε «απλά μια βόλτα στο Ηράκλειο, μακριά από γιατρούς και φάρμακα». Πόσα ζιζάνια θα βάζαμε εμείς στο μυαλό μας και πάλι δεν θα ήμασταν σίγουροι ότι είπαμε αυτό που θα θέλαμε ως δώρο;
Πόσο μη κανονικοί είναι τελικά αυτοί οι άνθρωποι; Πόσο κανονικοί είμαστε εμείς που τους τοποθετούμε στο περιθώριο; Μας έμαθαν να κάνουμε διαχωρισμούς και διακρίσεις άκριτα, παραγνωρίζοντας και παραβλέποντας τον άνθρωπο. Η κοινωνία μας δομείται μόνο για τους «καθ’ όλα κανονικούς» ανθρώπους. Αναρωτιέμαι ποιοι είναι αυτοί οι κανονικοί και ποιοι είναι οι μη κανονικοί, οι μη εξημερωμένοι…
Κάθε συνάντηση στην κοινότητα θα είναι μια αποκάλυψη, εφόσον το κέντρο είναι η ανθρώπινη ύπαρξη. Από τη μια γνωρίζουμε άλλους ανθρώπους και από την άλλη ένα μέρος του ίδιου μας του εαυτού. Σε κάθε συνάντηση έχουμε κάτι καινούριο να ζήσουμε και να μοιραστούμε. Απολαμβάνουμε τις δραστηριότητες της ομάδας, εργαζόμαστε και ομαδικά και ατομικά, εκφραζόμαστε ελεύθερα, προσμένουμε κάθε φορά με χαρά να ξαναϊδωθούμε, και το κυριότερο, χέρι-χέρι απομακρύνουμε την άγνοια και τον φόβο. Επιθυμία όλων είναι αυτή η θεραπευτική παρέμβαση να συνεχιστεί και στο μέλλον. Αν εμείς έχουμε μπροστά μας ήδη αυτά τα αποτελέσματα, πόσο καλύτερα μπορούν να εξελιχθούν τα πράγματα; Η αρχή έγινε. Χρειάζεται όμως στήριξη και προσπάθεια ώστε όλοι οι μικροί και μεγάλοι Καιάδες που τρέφει ο ανθρώπινος νους να γίνουν άνυδρα μικρά ρυάκια.
Υπάρχουν χέρια που φυτεύουν ένα δέντρο
και άλλα χέρια που του βάζουνε φωτιά
υπάρχουν χέρια που σαν πέσεις σε σηκώνουνε ξανά
σίγουρα θα ’χεις συναντήσει δύο χέρια σαν κι αυτά […]
Στυλιανή Καλεντάκη, εθελόντρια
