Τα «τύμπανα» της ακρίβειας το 2023…
Του Γιώργου Ματαλλιωτάκη.*
Με το ράλι των τιμών στα καύσιμα να συνεχίζεται εξαιτίας και του πολέμου στην Ουκρανία, το σίγουρο είναι ότι τα – κατά καιρούς – πακέτα τόνωσης του εισοδήματος που διαθέτει η κυβέρνηση δεν φτάνουν για να σταματήσουν τα «τύμπανα» της ακρίβειας.
«Τύμπανα» της ακρίβειας που αναμένεται να ηχήσουν πιο δυνατά το Φθινόπωρο και ίσως να είναι και η αιτία που θα οδηγηθούμε σε εκλογές.
Οι αριθμοί πλέον έχουν γίνει αμείλικτοι και οι προβλέψεις διεθνών αναλυτών και οικονομολόγων για την πορεία των τιμών των τροφίμων το επόμενο διάστημα έχουν γίνει δυσοίωνες. Πιο χαρακτηριστική η τελευταία μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας η οποία προβλέπει περαιτέρω αύξηση στις τιμές των τροφίμων εξαιτίας της εκτόξευσης των τιμών στις ζωοτροφές και στα φυτικά και ζωικά έλαια κατά 32,2% και 39,7% αντίστοιχα.
Και μπορεί η Ευρώπη, σύμφωνα με τη μελέτη, να έχει αντικαταστήσει, με εισαγωγές από τον υπόλοιπο κόσμο, βασικά αγαθά που η προσφορά τους πλήττεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ωστόσο το τίμημα που καλούνται να καταβάλουν τα ευρωπαϊκά κράτη είναι ιδιαίτερα υψηλό και φυσικά επηρεάζεται έντονα από τις εξελίξεις στις παγκόσμιες αγορές εμπορευμάτων . Συμπερασματικά η μελέτη της ΕΚΤ καταλήγει ότι το ράλι των ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά θα συνεχιστεί και το 2023.
Συνολικά, οι επιπτώσεις της ρωσικής εισβολής αναφορικά με την διαθεσιμότητα και την τιμή βασικών προϊόντων (σιτάρι, καλαμπόκι κλπ), είναι τεράστιες. Αξίζει να σημειωθεί πως η Ουκρανία και η Ρωσία ευθύνονται περίπου για το 30% των παγκόσμιων εξαγωγών σιταριού. Επίσης, σύμφωνα με εκτιμήσεις, η παραγωγή σιταριού της Ουκρανίας είναι πιθανό να μειωθεί κατά 35% φέτος. Την ίδια ώρα, οι τιμές βασικών προϊόντων σε παγκόσμιο επίπεδο, έφτασαν σε υψηλό όλων των εποχών, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ.
Μέσα σ αυτό το δυσμενές διεθνές περιβάλλον η χώρα μας στο εσωτερικό της έχει να αντιμετωπίσει και τις αυξημένες τιμές ενέργειας που επιβαρύνουν σημαντικά το κόστος παραγωγής των επιχειρήσεων και το κόστος διαβίωσης των νοικοκυριών.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι βέβαια η μόνη αιτία των προβλημάτων. Την ακρίβεια, επιδεινώνουν ή επιταχύνουν προϋπάρχοντα προβλήματα, όπως οι ελλείψεις τροφίμων και ο πληθωρισμός λόγω της πανδημίας, η διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Σίγουρα η Ευρώπη βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή καθώς, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, κλιμακώνεται ο οικονομικός πόλεμος Δύσης-Ρωσίας. Μια κλιμάκωση που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει που μπορεί να μας οδηγήσει σε βάθος χρόνου.
Για την ώρα οι μόνες…προβλέψεις που έχουμε είναι οι δημοσκοπήσεις για το ποιο κόμμα μπορεί να αντιμετωπίσει αυτή την καταιγίδα της ακρίβειας στην Ελλάδα.
Οι γαλλικές κάλπες έδειξαν ότι οι ψηφοφόροι αλλάζουν γρήγορα απόψεις και μετακινούνται από κόμμα σε κόμμα. Μπροστά στις κάλπες αυτό που παίζει καθοριστικό ρόλο στην τελική τους απόφαση δεν είναι ούτε οι δημοσκοπήσεις, ούτε οι γεωπολιτικές ισορροπίες, ούτε τα θέματα διεθνούς ασφάλειας, αλλά είναι η…τσέπη τους.
*Γιώργος Ματαλλιωτάκης
Διδάσκων Ελληνικού Μεσγειακού Πανεπιστημίου και Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου
Περιφερειακός Σύμβουλος Κρήτης Π.ΕΝ Ηρακλείου