Κυριακή της Ορθοδοξίας: Τι γιορτάζουμε σήμερα – Πώς θα λειτουργήσουν οι εκκλησίες
Ανοιχτές για τους πιστούς θα είναι σήμερα Κυριακή οι εκκλησίες σε ολόκληρη τη χώρα.
Με βάση τα νέα μέτρα που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή από τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας Νίκο Χαρδαλιά οι λειτουργίες θα επιτραπούν υπό αυστηρό πλαίσιο για τις ακόλουθες θρησκευτικές εορτές:
Κυριακή της Ορθοδοξίας (21 Μαρτίου)
Ευαγγελισμό της Θεοτόκου (25 Μαρτίου)
Δεύτεροι Χαιρετισμοί της Θεοτόκου (26 Μαρτίου)
Όπως ανέφερε ο κ. Χαρδαλιάς «αποφασίστηκε η τέλεση λειτουργίας στον καθεδρικό ναό εκάστου Δήμου, με αναλογία 1 πιστού ανά 25 τετραγωνικά και με όριο τους 20 πιστούς και με υποχρεωτική χρήση μάσκας, καθώς και υποχρεωτικό testing με ευθύνη της οικείας Ιεράς Μητροπόλεως σε ιερείς και ψάλτες για τις ακόλουθες τρεις θρησκευτικές εορτές».
Τι αναφέρει η ανακοίνωση της Εκκλησίας της Ελλάδος:
«Την προσεχή Κυριακή, 21η Μαρτίου 2021, Α’ Κυριακή των Νηστειών, εορτάζεται πανορθοδόξως η αναστήλωση των Ιερών Εικόνων, η οποία καθιερώθηκε το 843 από την Αυτοκράτειρα Θεοδώρα, τον υιό αυτής Μιχαήλ τον Γ’ και τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Μεθόδιο τον Ομολογητή.
Λαμβάνουσα υπ’ όψιν τις ιδιαίτερες συνθήκες ένεκα της πανδημίας του κορωνοϊού όρισε όπως κατά την καθιερωμένη Συνοδική Θεία Λειτουργία τηρηθούν όλες οι προβλεπόμενες υγειονομικές διατάξεις. Στην Θεία Λειτουργία θα προεξάρχει ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος και θα συλλειτουργήσουν μόνον δύο Σεβασμιώτατοι Συνοδικοί Μητροπολίτες: ο Κηφισίας, Αμαρουσίου και Ωρωπού κ. Κύριλλος και ο Γλυφάδας, Ελληνικού, Βούλας, Βουλιαγμένης και Βάρης κ. Αντώνιος, καθώς και δύο ιερείς και διάκονοι. Τον πανηγυρικό της ημέρας θα εκφωνήσει ο Σεβασμιώτατος Συνοδικός Μητροπολίτης Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας.
Προ της Απολύσεως της Θείας Λειτουργίας θα αναγνωσθεί τμήμα του “Συνοδικού της Ορθοδοξίας” κατά την παράδοση και την τάξη της Εκκλησίας, εις ανάμνησιν του γεγονότος της Αναστηλώσεως των ιερών εικόνων».
Σημειώνεται ότι στην σημερινή δοξολογία στη Μητρόπολη Αθηνών, θα παραστεί η πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Τι γιορτάζουμε την Κυριακή της Ορθοδοξίας
Η Κυριακή της Ορθοδοξίας είναι μια ξεχωριστή γιορτή, διότι παρά το κατανυκτικό κλίμα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, εορτάζει λαμπρά η Ορθοδοξία.
Την Κυριακή της Ορθοδοξίας εορτάζουμε την ανάμνηση του κορυφαίου γεγονότος της εκκλησιαστικής μας ιστορίας, της αναστηλώσεως των ιερών εικόνων, το οποίο επισυνέβη το 843 μ.Χ. στο Βυζάντιο, χάρις στην αποφασιστική συμβολή της βασιλίσσης και μετέπειτα αγίας Θεοδώρας, συζύγου του αυτοκράτορα Θεοφίλου (840 – 843 μ.Χ.).
Αναφερόμαστε στη μεγάλη εικονομαχική έριδα, η οποία συντάραξε κυριολεκτικά την Εκκλησία μας για περισσότερα από εκατό χρόνια.
Το 726 μ.Χ. ο αυτοκράτωρ Λέων ο Γ’ ο Ίσαυρος (717 – 741 μ.Χ.) αποφάσισε να επιφέρει στο κράτος ριζικές μεταρρυθμίσεις. Μια από αυτές ήταν η απαγόρευση προσκύνησης των ιερών εικόνων, επειδή, παίρνοντας αφορμή από ορισμένα ακραία φαινόμενα εικονολατρίας, πίστευε πως η χριστιανική πίστη παρέκλινε στην ειδωλολατρία. Στην ουσία όμως εξέφραζε δικές του ανεικονικές απόψεις, οι οποίες ήταν βαθύτατα επηρεασμένες από την ανεικονική ιουδαϊκή και ισλαμική πίστη.
Η αναταραχή ήταν αφάνταστη. Η αυτοκρατορία χωρίστηκε σε δύο φοβερά αντιμαχόμενες ομάδες, τους εικονομάχους και τους εικονολάτρες. Οι διώξεις φοβερές. Μεγάλες πατερικές μορφές ανάλαβαν να υπερασπίσουν την ορθόδοξη πίστη. Στα 787 μ.Χ. συγκλήθηκε η Ζ’ Οικουμενική Σύνοδος, η οποία διατύπωσε με ακρίβεια την οφειλόμενη τιμή στις ιερές εικόνες. Σε αυτή επίσης διευκρινίστηκαν και άλλα δυσνόητα σημεία της χριστιανικής πίστεως, έτσι ώστε να έχουμε πλήρη αποκρυστάλλωση του ορθοδόξου δόγματος και να ομιλούμε για θρίαμβο της Ορθοδοξίας μας.
Η εικόνα στην Ορθοδοξία μας δεν αποτελεί αντικείμενο λατρείας, αλλά λειτουργεί αποκλειστικά ως μέσον τιμής του εικονιζόμενου προσώπου. Ακόμα και ο Χριστός μπορεί να εικονισθεί, διότι έγινε άνθρωπος. Μάλιστα όποιος αρνείται τον εικονισμό του Χριστού αρνείται ουσιαστικά την ανθρώπινη φύση Του! Οι μεγάλοι Πατέρες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας μας, που αναδείχθηκαν μέσα από τη λαίλαπα της εικονομαχίας, διατύπωσαν το ορθόδοξο δόγμα με προσοχή και ευλάβεια.
Η προσκύνηση της ιερής εικόνας του Χριστού και των άλλων ιερών προσώπων του Χριστιανισμού δεν είναι ειδωλολατρία, όπως κατηγορούνταν από τους εικονομάχους, διότι η τιμή δεν απευθύνεται στην ύλη, αλλά στο εικονιζόμενο πρόσωπο, καθότι «η της εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει» (Μ.Βασίλειος P . G . 32,149) και «Προσκυνούμεν δε ταις εικόσιν ου τη ύλη προσφέροντες την προσκύνησιν, αλλά δι΄αυτών τοις εν αυταίς εικονιζομένοις» (Ι. Δαμασκ. P . G .94 1356). Η ευλογία και η χάρη που λαμβάνει ο πιστός από την προσκύνηση των ιερών εικόνων δίνεται από το ζωντανό ιερό πρόσωπο και όχι από την ύλη της εικόνας.
Η εικόνα έχει τεράστια ποιμαντική χρησιμότητα. Μια εικόνα, σύμφωνα με γλωσσική έκφραση, αξίζει περισσότερο από χίλιες λέξεις. Αυτό σημαίνει ότι μέσω της εκκλησιαστικής εικονογραφίας οι πιστοί βοηθούνται να αναχθούν στις υψηλές πνευματικές θεωρίες και στο θείον.
Βεβαίως η ηρεμία δεν αποκαταστάθηκε, διότι εξακολουθούσαν να βασιλεύουν εικονομάχοι αυτοκράτορες. Στα 843 η ευσεβής αυτοκράτειρα Θεοδώρα, επίτροπος του ανήλικου γιου της Μιχαήλ του Γ΄, έθεσε τέρμα στην εικονομαχική έριδα και συνετέλεσε στο θρίαμβο της Ορθοδοξίας.
Οι Πατέρες όρισαν να εορτάζεται ο θρίαμβος του ορθοδόξου δόγματος την πρώτη Κυριακή των Νηστειών για να δείξει στους πιστούς πως ο πνευματικός μας αγώνας θα πρέπει να συνδυάζεται με την ορθή πίστη για να είναι πραγματικά αποτελεσματικός.